EMEL DERGİSİ HAKKINDA

Emel, 1 Ocak 1930 tarihinde Romanya’nın egemenliği altındaki Güney Dobruca’nın Hacıoğlu Pazarcık şehrinde Müstecib Ülküsal ve 10 arkadaşı tarafından çıkarılmaya başlanan fikir ve kültür dergisidir.

 

Emel, 5 sayısından itibaren Cafer Seydahmet Kırımer’in isteğiyle Kırım Milli Kurtuluş Davasının sesi, Muhaceretteki Kırım Milli hareketinin yayın organı olmuş, Kırım Tarihinin en uzun süreli yayınlanmış dergisidir Kırım Tatarlarının fikir ve kültür hayatında müstesna bir yerdedir. Yayın hayatı boyunca bilhassa diasporadaki Kırım Tatar aydınlarının çevresinde birleştiği bir çekim ve fikir merkezi olmuş, Emel’in idare ve yazar kadroları Emelci adıyla anılır olmuşlardır.

 

Emel Dergisi’nin yayın tarihçesini üç ana döneme ayırmak mümkündür:

 

(1930-1940) Dobruca’daki yayın döneminde Emel Mecmuası’nın tüm Türk-Tatar evlerine girdiği ve heyecanla takip edildiği ve okunduğu bilinmektedir. Avukat Müstecib Ülküsal, şehit Necip Hacı Fazıl, millî şair Mehmet Niyazi, öğretmen Tahsin İbrahim… gibi şahsiyetlerin kültür, milli şuurun yükseltilmesi ve teşkilatlanma alanlarında yaptıkları çalışmalar Dobruca’da bir aydınlanma hareketini başlatmıştır. Cafer Seydahmet Kırımer’in de tavsiye ve katkıları ile “Emel Kırım Milli Davası’nın sesi” olma vazifesini yüklenmiştir. Dobruca’nın Almanlarca işgaline kadar 11 sene Romanya’da yayımlanmış ve 154 sayı çıkmıştır. 2. Dünya Savaşı nedeniyle Emel kapanmış ve Müstecib Ülküsal Türkiye’ye göç etmiştir.

 

(1960-1998) Türkiye’ye göç eden Ülküsal’ın 1960 senesinden itibaren Ankara’da yeniden ve aynı şevkle neşretmeye başladığı Emel kısa sürede hem Kırım Türklerinin hem de Sovyet esareti altındaki diğer Türk ve kardeş toplulukların sesini hür dünyaya duyurabildikleri önemli bir mecra haline gelmiştir. Ülküsal 1962’de dergi merkezini İstanbul’a taşımış, 1983 senesine kadar da yazıişleri müdürü olarak kesintisiz bir biçimde iki aylık dergi olarak çıkarmaya devam etmiştir. 1983’te derginin yönetimini dönemin Zafer Karatay, Hakan Kırımlı, Tuncer Kalkay gibi genç Emelcilere devretmiş ve 1996’daki vefatına kadar da derginin fikrî önderliğini yapmaya devam etmiştir. 1986’da Emelciler tarafından kurulan Emel Kırım Vakfı Emel Dergisi’nin sahibi olarak yayın sorumluluğunu almış ve 1992 senesinden itibaren vakfın başkanlığını Zafer Karatay üstlenmiştir. Çeşitli sebeplerle 1998’de yayınına ara vermek zorunda kalan Emel Dergisi’nin 38 sene zarfında 227 sayısı neşredilmiştir.

 

(2009’dan günümüze) Emel Dergisi Kırım Tatar Millî Meclisi Türkiye temsilcisi Zafer Karatay’ın öncülüğü ve dil bilimci Saim Osman Karahan’ın yayın müdürlüğüne gelmesiyle yeniden çıkmaya başlamıştır. 3 ayda bir olmak üzere yılda 4 sayı çıkmaktadır.

 

Emel öncelikle Kırım ve Kırım dışında diasporada yaşayan Kırım Türklerine hitap etmektedir. İçeriğinin niteliği sebebiyle Kırım ve/veya Türkoloji sahasında çalışan yerli ve yabancı akademisyenler için birincil başvuru kaynağı konumundadır. Her yıl onlarca yerli veya yabancı akademisyen ve araştırmacı Emel arşivindeki makalelere başvurarak çalışmalarını yürütmektedir. 1930’da ilk çıktığında tirajı 1500 olan Emel’in bugün de Emel Vakfı internet sitesi aracılığıyla yüzbinlerce kişiye ulaşmaktadır.