DESTAN-İ-QIRIM

Çoqtır timarı……. (O.A.) Osmanlıdan qalmış yadikardır Qırq qulaç hendegi anda seyir ittim. “Or” – dedikleri Qırımğa namdır İçinde duranlar qarmağı orandır İki camisi bar bir atsız candır Çölde bayram namazın anda seyir ittim. “Kerç” – dedikleri yeñi yapuvdır Anadoludan açılan ülke qapudır Anda para qazanan siyrek tapılır Beş yüz ayaq merdiveni anda seyir ittim. “Kefe” – dedikleri deñize yalı İçinde duranlar hep edna qulu Kimse de bildirmez devlete halı Minarede çañı anda seyir ittim. “Qarasuv” – dedikleri bir uzun çarşı Şehri qurulmış dağlara qarşı İstanbuldan kelir bezi-qumaşı Çetenden evleri anda seyir ittim. “Kezleve” – dedikleri iskele başı Gemiler yanaşır şeherğe qarşı Qavun kibi dökerler malı-qumaşı Ganimetin memleketi anda seyir ittim. “Aqmescit” – dedikleri Qırımın bendi Çoqtur güzelleri yoqtur bülendi Anda oturır gubernat kendi Urus halqını anda seyir ittim. “Bağçasaray”- dedikleri Hanların tahtı İçinde duranlar kibardır halqı Malı olanlar ider hayratı İslam ummetin anda seyir ittim. “Aqyar”- dedikleri bir büyük qale İçinde oturan hep urus halqı Dört yanı taştan mükellef qale Topların düzgünin anda seyir ittim. “Eski Qırım”- dedikleri bir küçük handır İçinden çıqması aylaq yamandır Qırq yıllıq silacı anda tamamdır Silasını terk ideni anda seyir ittim. Seyit Halil der ki, qıldım canıma cefa Aradım doquz Qırımı bulmadım vefa Qaraim milleti süriyür sefa Türlü milleti anda seyir ittim. 1257 hicriy (miladiy 1841) Hendek: Kanava Edna: esir Çeten: örme sepet Bülend: yüksek, yüce Taştan mükellef: taştan mükemmel yapılğan Kuçük han-misafirhane Seyit Halil tarafından yazılan bu Qırım Destanı’nı, Osman Akçokraklı Arap harfleriyle yayınlan Yeni Dünya gazetesinin 7 Şubat 1925 günkü nüshasında basmıştır. Osman Akçokraklı bu destanı, basarken şöyle bir not düşmüştür:” Destan-i-Qırım-Bundan 85 sene evvel Qırım şeherlerini Seyit Halil degen bir adam dolaşqan ve her bir şeherni bir beyit ile tarif idip destan yazğan. Bu destannı biz bir cönkte körüp yazıp alğan idik. Bu yerde de derc itmeyi münasip kördük.”. Qırım Destanını arap harflerinden Latin harflerine, Tahir Kerim hazırlamıştır. (Emel)