Haberler

• Niğde’de Kırım Şöleni

• Hamidiye Köyüne Ziyaret

• Tarihî Zincirli Medrese Kırım Tatarlarına Geri Verildi

• Kırım Milliyetler ve Sürgün Edlimiş Halklar Devlet Komitesi Başkanlığına Remzi İlyasov Getirildi

• Kırım Yüksek Sovyeti Başkanlığına Sprunyuk Seçildi

• Kuçma Rus Donanmasının Daha Uzun Süre Ukrayna’da ve Kırım’da Kalacağını Söyledi

• Durmuş ve Nazife Çıra Adlı İki Türk Genci Kırım Müziği ve Halk Oyunu ile Almanya’da Katıldıkları Yarışmada Birinci Oldular

• Kırım Tatar Kadınlar Birliği ile Counterpart Arasında İşbirliği anlaşması İmzalandı

• Refat Çubar Kırım Yüksek Sovyeti Başkanlığına Getirildi

• Ukrayna Güvenlik Hizmetleri Kırım Başmüdürü Değişti 

• Birleşmiş Milletler Kırım’a Yardım Fonu Başkanı Kırım Tatar Milli Meclisi’ni Ziyaret Etti

• Kırım Tatar Milli Meclisi Türkiye Temsilcisi Esir Türkler Haftası Panelinde

• Milli Eğitim Bakanlığı Tarafından Kurs görmek Üzere Kırım’dan Öğretmenler Davet Edildi

• Kırım Yüksek Sovyeti Özelleştirme Programını Kabul Etti

• Kırım Müftüsü Hacı Seyitcelil Efendi Görevinden Ayrıldı

• Kırım Tatarlarına Yönelik Yeni Bir Provakasyon

• Marçuk Milletlerarası Kuruluşların Dikkatini Kırım Tatarlarının Vatana Dönüş Meselesine Çekeceklerini Söyledi

• Durdinets Ukrayna’nın Kırım Tatarlarının Problemlerine Daha Fazla Dikkat Sarfetmeye Başladığını Söyledi

• Cemile Osman’ın Sanat Hayatının 20.yılı Jübilesi Yapıldı

• Türkiye’nin Kırım Tatarları İçin İnşa Ettireceği 1000 Konut için Önemli Bir Adım

• Yalçın Karatay Vefat Etti

• Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Merkezi Halkoyunları Ansambli’nin Şereflikoçhisar’daki Gösterileri

• Kırım Tatar Adalet Partisi’nin ilk Kongresi Yapıldı

• Kuçma Akyar’ı Ziyaret Etti

• Kemal Çapraz’ın “Sürgünde Yeşeren Vatan Kırım” Adlı Kitabı Neşredildi

• Kırımoğlu İzmir ve Kastamonu’da

• Kuçma Kırım yüksek Sovyeti’nin Artık Doğrudan Ukrayna Hükumetine Tabi Olmayacağını İlân Etti

 

HAMİDİYE KÖYÜNE ZİYARET

Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Merkezi ve Konya Şubesi temsilcileri derneğin Aksaray Şubesi’nin daveti üzerine 2 Temmuz 1995 tarihinde Hamidiye Köyü’nü ziyaret ettiler. Genel Merkezi temsilen Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Hakan Kırımlı, Yönetim Kurulu üyesi ve Kadınlar Komisyonu Başkanı Gülseren Nas, Kadınlar Komisyonu üyeleri Gülizar Mertoğul ve Zehra Sevinç, Niğde Üniversitesi Öğretim Görevlisi Ahmet Gökdemir, Genel Merkez Gençlik Komisyonu üyeleri ve Genel Merkez Halkoyunları Ansambli mensupları ile Konya şubesini temsilen Şube Başkanı Yrd. Doç. Dr. Yaşar Erdemir, Hüseyin Güvenç, Melih Boru ve Ömer Canbek ile Türk Ocakları Genel Merkezi’nden Yrd. Doç. Dr. Yakup Deliömeroğlu da ziyarete katıldılar. Ziyaret esnasında Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Merkez Halkoyunları Ansambli’nin yaptığı gösteriler takdirle izlendi.

TARİHÎ ZİNCİRLİ MEDRESE KIRIM
TATARLARINA GERİ VERİLDİ

Kırım Tatar tarihinin en önemli ilim müesselerinden olan ve Bahçesaray’daki Salaçık bölgesinde yer alan Zincirli Medrese Kırım Tatar Millî Meclisi’nin uzun çabalarından sonra Kırım Tatarlarına geri verildi. XVI. Yüzyıl başlarında Kırım Hanı I. Mengli Geray Han tarafından inşa ettirilen Zincirli Medrese yüzyıllarca İslâm dünyasında köklü bir ilim ve eğitim müessesesi olarak tanınmış, 1910’larda ise ihtiyacı karşılayamayan eski binanın karşısına yeni bir bina inşa edilmişti. Sovyetler Birliği döneminde Zincirli Medrese kapatılmakla kalmayarak, bundan 56 yıl önce çevresi ile birlikte bir akıl hastahanesine tahsis edilmişti. Yaklaşık beş asırlık asıl medrese binası önce akıl hastahanesinin deposu olarak kullanılıp sonra da çökmeye terkedilirken, yeni bina da akıl hastalarının barındırılmasına ayrılmıştı. Zincirli Medrese’nin yanı başında bulunan Kırım Hanlığı’nın kurucusu I. Hacı Geray Han’ın türbesi akıl almaz bir bakımsızlığa mahkûm edildiği gibi, yine yakınlarda bulunan İsmail Bey Gaspıralı’nın mezarı da tamamen ortadan kaldırılmıştı.

Ukrayna Cumhurbaşkanı Leonid Kuçma’nın 4 Mart 1995’de dinî kurumlara ait binaların kendilerine iadesini gerektiğini açıklaması üzerine, Kırım Tatar Millî Meclisi de zincirli medrese ve çevresindeki Türk-İslâm eserlerinin Kırım Tatarlarına geri verilmesi için Kırım Hükûmeti’ne resmen müracaatta bulunmuştu. Nihayet Kırım Hükûmeti’nin 22 Mayıs 1995 tarih ve 199 sayılı kararı ile Zincirli Medrese binalarının, I. Hacı Geray Han’ın türbesinin, İsmail Bey Gaspıralı’nın tahminî kabrinin ve Dr. Ahmet
Özenbaşlı’nın mezarının Kırım Tatarlarına iadesi kabul edildi. Halen akıl hastahanesi olarak kullanılmakta olan yeni medrese binası 1995 Kasım ayından itibaren boşaltılmaya başlanacaktır. Eski bina ise halen boş ve son derece harap bir durumdadır.

Temmuz 1995’de Zincirli Medrese binalarının tahliyesi çalışmalarına fiilen başlanıldı. Öncelikle Kırım Tatarlarına iade edilen tarihi binalar ile akıl hastanesi olarak kullanılmaya devam eden kısımlar arasına duvar çekilerek, akıl hastalarının tarihî eserlere daha fazla zarar vermesi şimdilik önlendi.
Kırım Tatar Millî Meclisi Zincirli Medrese’de sekiz sınıflık yataklı bir milli lise açılması kararını almıştır. Plânlanan lise için yeni medrese binası yeterli olmayacağından akıl hastahanesinin Kırım Tatar tarihî  eserleri üzerine inşa edilmiş olan diğer binalarının da verilmesi için Kırım Hükumetine müracaatta bulunulmuştur. Millî Kırım Tatar lisesinin ve bunun geliştirilerek bir üniversiteye dönüştürülmesi için milletlerarası bir vakıf kurulması da kararlaştırılmıştır.

KIRIM MİLLİYETLER VE SÜRGÜN EDİLMİŞ
HALKLAR DEVLET KOMİTESİ BAŞKANLIĞINA REMZİ İLYASOV GETİRİLDİ

Akmescit’de yayınlanan Golos Krıma gazetesinin 7 Temmuz 1995 tarihli nüshasında bildirildiğine göre, Kırım Milliyetler ve Sürgün Edilmiş Halklar Devlet Komitesi başkanlığına Remzi İlyasov getirildi. Söz konusu Komite, Ukrayna devleti tarafından Kırım Tatarlarının vatana dönüş meselelerine ayrılan fonların verildiği merci olduğundan Kırım Tatarları açısından büyük önem taşımaktadır. Şimdiye kadar mevcut Rus rejimine yakın kişilerle istihdam edilen Komite, Kırım Tatarları için ayrılan fonları ilgisiz, hattâ Kırım Tatarlarına zararlı yerlere harcadığı gerekçesiyle büyük tenkit konusu olmuştu. Kırım Tatar Millî Meclisi’nin Kırım idaresinde artan nüfuzuna bağlı olarak, Remzi İlyasov da yeni görevine Millî Meclis’in tavsiyesi sonucu getirildi.

 

---

Emel Dergisi , Sayı:209 Temmuz – Ağustos 1995 ,Sf. 33