EMEL TÜRK KÜLTÜRÜNÜ
ARAŞTIRMA VE TANITMA
VAKFI’NIN TESCİLİ
T. C.
ŞİŞLİ
4. ASLİYE HUKUK HÂKİMLİĞİ
Esas No : 1986/677 KARAR
Karar No : 1986/1160
Hâkim : Remzi Şentürk 17257
Kâtip : Ayşe Bayraktar
Davacı : Emel Türk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı namına
Av. Nurettin Mahir Altuğ – Harbiye Poyraz Sok. 11/2
Dava : Vakıf Tescili
Dava tarihi : 17.9.1986
Karar tarihi : 31.12.1986
DAVA :
Tescil isteyen vekili tarafından Hakimliğimize verilen 17.9.1986 tarihli dava dilekçesi ile Türk Medenî Kanununun 903 sayılı kanunla muaddel 74. maddesine uygun olarak ve kurucuları arasında kendisinin de bulunduğu Beşiktaş 3. Noterliğince 24.7.1986 gün ve 37746 yevmiye sayısı ile tasdikli düzenleme şeklinde vakıf senedinin tanzim ve kabul olunduğunu, mezkur vakıf senedinin tasdikli üç nüshasını ekte ibraz ettiğini, vakfın M .K. nün 74. maddesi uyarınca Mahkeme siciline kayıt ve tesciline ‘karar verilmesini istemiş, duruşmada dava dilekçesini tekrarlamıştır.
Mahkemece Beşiktaş 3. Noterliğinin 24.7.1986 gün ve 37746 yevmiye sayısı ile tasdikli Emel Türk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı’nın kuruluşuna dair vakıf senedi, Vakıflar Bankası Pangaltı Şubesinin 25.12.1986 tarih 081865 sayılı bloke paraya dair banka kasa makbuzu, Vakıflar Genel Müdürlüğünden verilen 18.12.1986 tarih ve HUK 34-2647 sayılı vakıf senedinin 9. maddesinin senetten çıkartıldıktan sonra vakfın tesciline sakınca bulunmadığını gösterir yazı tetkik edilmiştir. Vakıflar Genel Müdürlüğünün yazısına göre vakıf senedinin 9. maddesi çıkartıldıktan sonra vakfın tesciline sakınca olmadığı kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
Emel Türk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı adına Beşiktaş 3.
Noterliğinin 24.7.1986 tarih-37746 yevmiye nolu tanzim ve lastikli
düzenleme şeklinde Vakıf senedinde Vakfın tüm mal varlığının 5.000.000,-
TL olduğu bunun 5.000.000.- TL sının Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O.
Pangaltı Şubesine 25.12.1986 tarih 081865 sayılı makbuzla yatırıldığı,
Vakıflar Genel Müdürlüğünün 34-2647 sayılı 18.12.1986 tarihli yazısında
adı geçen vakfa ait vakıf senedinde 9. madde çıkartıldıktan sonra 903 sayılı
kanun ve ilgili tüzük hükümlerine aykırı bir husus görülmediğinden
tescilinde sakınca olmadığı bildirildiği görülmekle adı geçen EMEL TÜRK
KÜLTÜRÜNÜ ARAŞTIRMA VE TANITMA VAKFI’nın TESCİLİNE
Kararın bir suretinin Vakıflar Genel Müdürlüğüne gönderilmesine,
Yargıtay yolu açık olmak üzere 31.12.1986 tarihinde davacı vekilinin
yüzüne karşı açıkça okunup anlatıldı. 31.12.1986
Kâtip Hakim 17257
*
EMEL
Türk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Resmi Senedi
Bölüm l
Genel Hükümler
Vakfın ismi :
Madde 1. – Vakfın ismi (Emel Türk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı)dır.
Vakfın merkezi ve şubeleri:
Madde 2. – Vakfın merkezi İstanbul’dadır. Türkiye dahilinde şubeler açabilir.
Vakfın gayesi:
Madde 3. – Vakfın gayesi:
A) Dünya Türklerinin kültürü, medeniyeti, tarihi, dili, edebiyatı, gelenek, san’at ve folkloru konularında ilmî araştırmalar yapmak, yaptırmak, bunları teşvik etmek, yaymak ve tanıtmak.
B) Bu konularda kitap, dergi ve diğer her vasıta ile yayında bulunmak.
C) Kitaplıklar, müze ve benzeri tesisler kurmak ve bunları işletmek.
D) Vakfın amaçlarına uygun faaliyette bulunan dernek ve kuruluşlarla, yayınlara yardımda bulunmak, destek olmak.
E) Seminerler, konferanslar, kongre ve sair toplantılar tertip etmek ve bunlara iştirak ve iltihak etmek. Bu amaçlara ulaşmak için:
a) Vakıf gelirinin en az yüzde sekseni, belirlenen vakıf amaçlarına uygun, genel, özel ve katma bütçeli idarelerin yapmakla mükellef oldukları hizmetlerinin yerine getirilmesini sağlamak için harcanır.
b) Vakıf, amaçlarını gerçekleştirebilecek her türlü âkit ve tasarruflarda bulunabilir. Gayrimenkul ve menkul mallarla her türlü aynî hakları satın alabilir, hibe veya vasiyet yolu ile iktisap edebilir, satabilir, elden çıkarabilir, kiralayabilir.
ç) Vakıf, amacına uygun hususlarda yerli ve yabancı benzer kuruluşlarla iş birliği yapabilir.
Bölüm II
Malî Hükümler
Vakfın varlığı:
Madde 4. – İşbu vakfın varlığı 22. maddede İsimleri yazılı kurucuların, vakıf amaçlarını tahakkuk ettirmek için tahsis ettikleri cem’an yekûn 5.000.000 (beş milyon) Türk lirası ile ileride vakfı iltihak edecek diğer kurucularla sair özel ve tüzel kişilerin vakfa yapacakları ödeme, tahsis ve bağışlarla vakfın diğer gelirlerinden teşekkül eder.
Bağışlar ve gelirler:
Madde 5. – a) Vakıf, doğrudan doğruya veya vasiyet yolu ila her türlü gayrimenkul ve menkul mallarla kıymet ve hakları,
b) Vakfın gayesine uygun ve belli bir hizmet, faaliyet veya maksadın yerine getirilmesi şartı ile yapılan bağışları kabul edebilir. Mütevelli heyeti, gayeye uygun görmediği bağışları kabul etmemeğe yetkilidir.
c) Vakfın, faaliyet, hizmet ve yayınlar ile sair çalışmalarından elde edeceği hâsılat,
Vakfın gelirleri olarak kabul edilir.
Yedek akçe:
Madde 6. – Bir yıllık dönem içinde vakıf fonlarından, yatırımlardan ve vakfa bağlı işletmelerden elde edilen safi gelir ile o yıl içinde yapılan nakdî bağışların toplamı vakıf yedek akçesinin hesabına esas olur. Bu gelirlerden, yönetim giderleri ile 903 sayılı kanun gereğince tespit edilecek olan teftiş ve denetleme giderlerine katılma payı düşülerek kalan miktardan % 10’u yedek akçe olarak ayrılır. Yıllık vakıf gelirleri, yönetim giderleri ile hizmet ve isletmeler ödemeleri için ayrılan tahsisleri karşılayamayacak durumda olursa, mütevelli heyet kararı ile bu tahsis ve yönetim giderlerini karşılamak üzere yedek akçeden harcama yapılabilir.
Vakfın kuruluşundan itibaren beş yıl sonra yapılacak genel kurul toplantısında, biriken yedek akçenin yeterli olduğuna ve artık yedek akçe ayrılmamasına karar verilebilir. Ancak, daha sonraki genel kurullar yeniden yedek akçe ayrılmasına karar verebilirler.
Hesap dönemi:
Madde 7. – Vakfın hesap dönemi takvim yılıdır. Ancak, ilk hesap dönemi, kuruluş tarihinden yıl sonuna kadar olan süredir.
Bölüm III
Vakfın İdaresi
Vakfın organları:
Madde 8. – Vakfın organları şunlardır:
a) Genel Kurul
b) Mütevelli heyeti
c) Murakabe heyeti
Madde 9. – Şişli 4. As. H. Mahkemesinin 986/677 Esas Sayılı ve 31.12.1986 tarihli kararı ile vakıf senedinden bu madde çıkarılmıştır.
Madde 10. – Genel Kurulun görevleri:
a) Mütevelli heyeti üyelerini ve murakıpları seçmek,
b) Vakfın yıllık hesaplarını incelemek, murakabe, red veya tasdik ve ibra etmek, mütevelli heyetçe hazırlanacak yıllık bütçeyi onaylamak, murakıp raporunu tetkik ve karara bağlamak,
c) Tahsisler hususunda nihai kararı vermek,
d) Vakfa bağlı işletme ve kurumların iş yönetmeliklerini onaylamak,
e) Vakıf resmî senedinin hükümlerini değiştirmek,
f) Mütevelli heyetçe sunulan konularda karar vermek, genel kurul nezdinde yapılan itirazları karara bağlamak,
g) Vakıf çalışmalarında faydalı olacakları düşünülen kişiler ile vakfa nakdî veya aynî, menkul veya gayrimenkul değerler tahsis edenleri kurucu üye olarak alma hususunda karar vermek.
h) Şube ve büro açılmasına, bunların yapacağı iş veya yetki derecelerine karar vermek, kanunun genel kurula yüklediği vecibeler hakkında karar ittihaz etmek ve diğer kanuni vecibelerden ibarettir.
Genel kurul toplantıları:
Madde 11. – Olağan genel kurul, mütevelli heyetin daveti üzerine her yıl ocak veya şubat ayında toplanır.
Genel kurul, mütevelli heyet kararı ile veya murakıpların veya mevcut kurucu üyelerin dörtte birinin isteği üzerine olağanüstü toplantıya çağırılır.
Genel kurul, vakıf merkezinin bulunduğu şehirde toplanır. Yapılacak toplantının tarihi, yeri ve gündemi hakkında mütevelli heyetçe, mevcut kurucu üyelere, toplantının gününden en az on beş gün evvel taahhütlü mektup yazılır. Ayrıca, merkezin bulunduğu şehirdeki bir gazete ile ilân edilir. Genel kurullar, merkezin bulunduğu şehirdeki kurucu üyelerin yarısından fazlası ile içtima eder. İlk toplantıda bu nisap temin edilemezse en az on gün sonra yapılacak toplantıda bu nisap aranmaz, hazır bulunanlarla toplantı yapılır.
Toplantılarda evvelâ başkanlık divanı seçilir; bu divan, bir başkan, bir başkan vekili ve iki kâtipten ibarettir. Divan başkanı lüzum görürse iki kişilik bir oy toplama ve tasnif komitesi tayin eder.
Bütün kurucu üyelerin hazır bulunduğu toplantılarda gündeme yeni madde eklenebilir. Aksi takdirde gündemde belirtilmemiş hususlar karara bağlanamaz.
Müzakere hülâsaları, kararlar ve oylar bir tutanakla tespit olunur.
Kararlar ekseriyetle verilir. Ancak, resmi vakıf senedinde değişiklik yapılması için mevcudun üçte ikisinin lehte oy kullanması gerekir.
Genel kurul kararı ile kurucu üyeliğe kabul edilenler, kurucu üyelerin hak, yetki ve mükellefiyetlerine sahip olurlar.
Üyeler, bir diğer kurucu üyeye vekâletname vermek suretiyle kendilerini genel kurulda temsil ettirebilirler.
Kurucu üyeliğe kabul edilen tüzel kişiler, vakıfla münasebetlerinde kendilerini yetkili kılacakları bir gerçek kişi ile temsil ettirebilirler.
Mütevelli heyetin kuruluşu:
Madde 12. – Vakıf mütevelli heyeti 3 ilâ 9 kişiden teşekkül eder. Üye miktarını genel kurul tespit eder.
Mütevelli, heyet, iki sene için ve genel kurulda hazır bulunanların ekseriyeti ile seçilir. Vazifeleri yeni mütevelli heyetin seçimine kadar devam eder. Müddeti biten üyelerin yeniden seçilmesi caizdir. Genel kurul, mütevelli heyet üyelerinin vazifesine her vakit son verebilir. Mütevelli heyet üyelerinin en fazla ikisi kurucular heyeti dışından seçilebilir.
Mütevelli heyet, seçimden sonraki ilk toplantısında, kendi üyeleri arasından bir başkan, bir başkan vekili, bir sekreter, bir de muhasip veznedar seçer. İşler genişlediği takdirde muhasiplik ile veznedarlık işler için ayrı seçim yapılır. Mütevelli heyet ayrı bir yer tespit edilmemişse vakfın merkezinde toplanır.
Mütevelli heyetin vazifeleri:
Madde 13. – Vakfı, mütevelli heyet idare ve temsil eder. Bu meyanda ve bu hususlarda:
a) Gerekli faaliyette bulunur ve kararları verir.
b) Bütçeyi hazırlar.
c) Tasdikli bütçeye göre harcama yapar.
d) İcabı halinde, temsil, vekâlet, yapılacak işler, bütçeden sarfiyat ve sair işler hakkında üyelere veya başka şahıslara yetki verir.
e) Yetkili olduğu hallerde bütçe fasıllarında münakale yapar.
f) Yönetmelikler, çalışma programları hazırlar.
g) İhtisas ve çalışma komisyonları kurar, bunları çalıştırır ve kontrol eder.
h) İmza yetkilerini tespit eder.
ı) Gelirlerin nevilerini ve tarifelerini tayin eyler.
i) Kadroları tespit ve hizmetlileri tayin, nakil ve azleder.
j) Vakfın muhasebesini tutar, yıllık kâfi hesaplarını hazırlar, senelik faaliyet raporunu tanzim eder.
k) Gayrimenkul satın alma, satma, kiralama, kiraya verme, bunlar üzerinde aynî haklar tesis etme muamelelerini yapar.
l) Vakfa yapılacak gayrimenkul ve menkul vasiyet ve bağışları kabul ve bunların şartlı veya şartsız iktisabı muamelelerini yerine getirir,
m) Dava, icra ve ihtilâflarda vakfı temsil eder, dava açar, sulh ve ibrada bulunur.
n) Borçlanabilir, rehin ve ipotek tesis edebilir, bunları çözebilir.
o) İnhilâl eden üyeliğe ilk umumi heyetin tasvibine sunulmak üzere ve yerine getirildiği üyenin seçim müddeti ile sınırlı olmak kaydı ile yeni bir üye tayin eder.
Velhasıl, vakfa ait her türlü işle meşgul olmak ve vakfı temsil ile ilzam etmek mütevelli heyetin vazifelerindendir.
Mütevelli heyetin toplantıları:
Madde 14. – Mütevelli heyet işler icap ettikçe ve fakat en az ayda bir kere içtima eder. Müteakip toplantı hakkında karar verilmeyen hallerde, mütevelli heyet üyelerini toplantıya, başkan davet eder. Bu davetnamelerin, toplantı tarihinden 5 gün evvel postalanmış veya elden gönderilmiş olması lâzımdır. Âcil hallerde, gün takyidatı aranmaksızın, başkan, üyeleri yazısız davetle de toplantıya çağırabilir.
Gerekli gördükleri hallerde mütevelli heyet üyelerinden her hangi ikisi veya murakıplar heyeti üyelerinden her hangi biri de mütevelli heyeti toplantıya davet edebilir.
Mütevelli heyet, mensup üye miktarının ekseriyeti ile toplanabilir.
Kararlar, mütevelli heyete hazır bulunan üye miktarının çoğunluğu ile verilir.
Ancak, gayrimenkul, tahvil, hisse senedi alınması, bunların veya vakfa ait diğer kıymetlerin satılması, gayrimenkuller üzerinde aynî hak tesisi, istikrazda bulunulması, yeniden işletme ve tadil yatırımı yapılması, üyeler arasında iş bölümü, iç yönetmelikler, çalışma programları, bütçeler ve bunlardaki değişiklikler hakkındaki kararlarda üye tam sayısına göre ekseriyetle karar verilmiş olması gerekir.
Vakfa ait imza yetkisi:
Madde 15. – Vakfa ait imza yetkileri, mütevelli heyet başkanı veya başkan vekilinden biri ile genel sekreter veya muhasip veznedardan birinin müşterek imzası şeklinde tespit edilmiştir. Ancak, mütevelli heyet, münferit veya müşterek olmak üzere başka imza yetkileri de verebilir.
Vakfa ifa edilecek hizmetlerin karşılığı:
Madde 16. – Vakıf mütevelli heyetin ve komisyonların vakıf kurucu üyesi olanlarının hizmetleri fahri olup bunların vazife icabı yapacakları seyahat masrafları vakıfça karşılanır. İhtisas komitelerine mütevelli heyet ve kurucular dışından katılacak üyelere, makul hadler dahilinde ve yönetmeliklerdeki esaslara göre huzur hakkı verilebilir. Genel kurul, vakıf gelirlerini müsait gördüğü takdirde, mütevelli heyet üyelerine huzur hakkı veya ücret verilmesini kararlaştırabilir.
Murakabe heyeti:
Madde 17. – Vakıf, ilgili mevzuat hükümleri dairesinde Vakıflar Genel Müdürlüğünün teftişine tâbidir.
Ayrıca, genel kurul, kendi içinden iki yıl için iki asil ve iki yedek murakıp seçer.
Murakıplar, vakfın defter, hesap ve yazışmalarını dilediği zamanlarda ve fakat en az iki ayda bir tetkik eder. Murakıplar, mütevelli heyetin karar ve faaliyetlerinde vakıf senedine ve mevzuata aykırı gördükleri hususları genel kurula bildirir. Hazırlayacakları yıllık raporlarını genel kurul toplantılarından on beş gün önce vakıf merkezinde kurucu üyelerin tetkikine sunar.
Murakıplar, ihtisasa taallûk eden hususlarda gerekirse mütevelli heyetin tasvip edeceği ücret karşılığında başka şahısları da vazifelendirebilirler.
Madde 18. – Vakıf organlarına seçilen genel kurul üyeleri, çalışmaları karşılığında ücret alamazlar. Yönetim görevlerine atanmaları halinde bu hükmün dışında kalırlar. Ancak, toplantılar için icap ederse yol ve ikamet giderleri ödenir.
Vakfın sona ermesi:
Madde 19. – Vakıf, vakfın amaçlarını gerçekleştiremez hale gelmesi sebebiyle veya vakıf genel kurulunun oy birliği ile vereceği kararla fesh edilebilir.
Vakfın infisahında, mütevelli heyet kendi aralarından üç kişilik bir tasfiye heyeti tayin eder ve tasfiyeyi bu heyet yürütür ve neticelendirir, en yakın vakfa devredilir.
Sair hükümler:
Madde 20. – Vakıf, 903 sayılı kanunla tâdil edilmiş olan Türk Medenî Kanununun 74. maddesine göre tescilini müteakip tüzel kişilik kazanır.
Madde 21. – Aşağıda ad ve soyadları yazılı kişiler, ilk genel kurul toplantısına kadar mütevelli heyet ve murakıplık görevlerine seçilmişlerdir:
Mütevelli heyet üyeleri:
Müstecib Ülküsal, İsmail H. Otar, Nurettin Mahir Altuğ, Safiye Nezetli, Dr. Niyazi Elitok, Ünsal Aktaş, Zafer Karatay, Mükremin Şahin, Serdar Karatay.
Murakabe heyeti:
Sabri Arıkan, Eşref Bengi Özbilen, Mehmet Vâni Yurtsever (yedek). Dr. Eyüp Musa Demiroğlu.
Madde 22. – Vakıf kurucularının isimleri aşağıda belirtilmiştir:
1) Müstecip Ülküsal | 16)Eşref Bengi Özbilen |
2) Nurettin M. Altuğ | 17)Mükremin Şahin |
3) Sabri Arıkan | 18)Murat Yakuboğlu |
4) Selma Agat | 19)Mehmet Vâni Yurtsever |
5) Ünsal Aktaş | 20)Unvr Sel |
6) Ayşe Aktaş | 21)Tuncer Kalkay |
7) İlyas Çokay | 22)Faize Bekman |
8) Safiye Nezetli | 23)Emin Bektöre |
9) Dr. Eyüp Musa Demiroğlu | 24)Dr. Yalkın Bektöre |
10) Dr. Niyazi Elitok | 25)Prof. Dr. Sabri Bektöre |
11) Zafer Karatay | 26)Tamer Bektöre |
12)Serdar Karatay | 27) Ferhat Kıncal |
13)Hasan Kırımdar | 28)Fahrettin Toksavul |
14)İsmail H. Otar 2 | 29)Erdoğan Dericioğlu |
15)Dr. Yekta Önder | 30)Abdullah Dericioğlu |
31)Enver Tekoğlu |