“KIRIM” İSİMLİ KIRIM TATAR HALKOYUNLARI VE MÜZİK TOPLULUĞU TÜRKİYE’DE
Recep ŞEN
“Kırım” adlı Kırım Tatar Halkoyunları ve Müzik Topluluğu, Kırım Tatar Millî Meclisi adına 6-12 Temmuz 1992 tarihleri arasında Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı’nın davetlisi olarak bu yıl 31.’si düzenlenen Uluslararası Bursa Festivali’ne katıldı. Aynı festival bünyesinde düzenlenen Altın Karagöz Halk Dansları Yarışması’nda ekibimiz, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin arkasından ikinci oldu. Bursa ve civarında yaşayan çok kalabalık bir Kırım Tatar topluluğu önünde yarışan ekibimiz, göz yaşları arasında dakikalarca ayakta alkışlandı. 20’nin üzerinde ekibin katıldığı bu yarışmada ekibimiz, Kırım Türk Kültürü’nü de yalnız Türkiye’ye değil, tüm dünyaya da tanıtma imkânı bulmuş oldu.
13-14 Temmuz 1992 tarihleri arasında Eskişehir Kırım Folklor Derneği’nin misafiri olan Kırım ekibinin otobüsü çok sayıda Kırım Türk’ü tarafından karşılanmış ve misafir edilmiştir.
13 Temmuz 1992 akşamı dernek lokal binasında yaklaşık 100 davetliyle birlikte grup onuruna yemek verilmiş, hasret giderilmiş ve eğlenilmiştir. Gecede dernek başkanı Doç. Dr. Naci Ekem’den sonra grubun koroeografı büyük sanatçı Remziye Bakkal duygularını şu cümlelerle dile getirmiştir:
“Bizim için Türkiye’ye gelmek Hacca gelmek gibi oldu. 50 yıl horlandık, aşağılandık, ezildik ama burada sizlerin arasında hepsini unuttuk.”
14 Temmuz 1992 günü şehri gezen ekip akşam saat 21.00’da Atatürk Kapalı Spor Salonu’nda gösterisini sundu. Konser sonunda dakikalarca ayakta alkışlanan Kırım ekibine salon içine inen seyircilerin katılmasıyla coşkulu kaytarma oynandı.
Eskişehir’de yaşayan Kırım Türklerinin Kırım’a olan hasretlerini topluca söyledikleri “Ey Güzel Kırım” yırı ile topluluğa sunmaları, topluluğun gözyaşları ve alkışlarıyla izlendi.
15 Temmuz 1992 sabahı erkenden Konya’ya hareket eden ansambil, öğleden sonra Konya’ya indi. Konya otogarında Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Konya Şubesi ve Konya’daki Kırım Tatar cemaati tarafından arabalarla karşılanan grup, buradan dernek binasına götürüldü.
Dernek binasında vatandaşlarımız tarafından çok güzel bir şekilde ağırlanan ansamblimiz, akşama kadar burada dertleşmek, sohbet etmek imkânı buldu. Akşam 20.30’da Konya Atatürk Spor Salonunda sahneye çıkan topluluk, Konyalılara ve buradaki Kırım Tatarlarına kâh neşeli, kâh hüzünlü, hasretlik dolu dakikalar yaşattı.
16 Temmuz 1992 günü öğleye kadar Konya’yı gezen misafirlerimiz, öğleden sonra gözyaşları içinde Seydişehir’e uğurlandılar. Seydişehir girişinde Mustafa Sarıkamış tarafından Tarak Tamgalı Gök Bayrak ve Türk Bayraklı araç tarafından karşılanan ekibimiz, göz yaşlarını tutamadı. Şehre girer girmez Kaymakamlığa misafir edilen grup, burada Seydişehir Kaymakamı tarafından karşılandı ve sohbet toplantısı yapıldı. Sohbette Türk Metal İş Sendika Başkanı ve Ağıllı Kaymakamı, mahallî basın temsilcileri hazır bulundular. Burada Rüstem Memet tarafından okunan “Her şeyim Kırım” yırı herkesi bir anda gözyaşlarına boğdu. Buradan Seyit Harun Veli Camii ve Türbesi ve diğer turistik yerler T.E.K. Bölge Baş Mühendisi Muammer Yavuz tarafından gezdirildi. Ayrıca Seydişehir Belediye Başkanlığı da ziyaret edildi. Şehir turundan sonra gidilen dünyadaki her türlü bitkinin var olduğu Seydişehir Alüminyum Tesisleri’ndeki Botanik Bahçesi gezdirildi.” Burası çok güzel, Cennet gibi ama Kırım kadar değil.” sözlerini söyleyen Rüstem Memet, herkesin gözdesiydi. Gece kapalı spor salonunda verilen konser, Seydişehirliler tarafından coşkuyla seyredildi.
17 Temmuz 1992 sabahı Kayseri’ye hareket eden grup, Erciyes Üniversitesi girişinde Sayın Doç. Dr. Yahya Karaman tarafından karşıladı. Grup onuruna verilen öğle yemeğinde Kayseri Türk Ocağı Reisi, üyeleri, vatandaşımız Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Tuncer Gülensoy ve çok sayıda öğretim görevlisi vardı. Konser, Üniversite Konser Salonunda kalabalık bir izleyici kitlesi önünde yapıldı. Geceyi üniversitenin Talas’taki sosyal tesislerinde geçiren grup, Erciyes Üniversitesi Rektörüyle de sohbet etme imkânı buldu.
18 Temmuz, grubun günlerden beri ilk defa dinlenebildiği gündü. Bu günde Kayseri’ye gelme imkânı bulan ekibe bir Kırım âşığı olan Ahmet Öcal, Kırım’ı başarıyla temsil eden Kırım Topluluğu mensuplarına refakat etti. Kayseri halkının gösterdiği yakın ilgi ve alaka ise hepimiz için gurur vericiydi. Ayı günün akşamı ise fuar içinde bulunan Doğu Türkistan Standı ziyaret edildi. Burada Doğu Türkistanlı soydaşlarımızla sohbet edildi ve halen bağımsızlığa kavuşmamış Doğu Türkistan ve Kırım’ın da bir an önce bağımsızlığına kavuşması temenni edildi.
19 Temmuz sabahı Ankara’ya hareket eden grup Emel Kırım Vakfı binasında sevinçle karşılandı. Burada grup, Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Başkanı Dr. Ahmed İhsan Kırımlı, Cahit Özgiray, Tuncer Kalkay ve çok sayıda diğer vatandaşlarımızla hasret giderme, sohbet etme imkânı buldu. Daha sonra Anıtkabir topluca ziyaret edildi. Şehir turu ve Atakule gezildikten sonra çekimler için TRT Ankara Arı Stüdyosuna gidildi. Kalabalık bir seyirci topluluğu önünde ve Gökbayraklarla süslü bir ortamda yapılan televizyon çekiminden sonra gidilen akşam yemeğinin ardından Emel Dergisi ve Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Merkezi mensuplarıyla birlikte uzun süre kaytarma oynayan ekip geceyi öğretmen evinde geçirdi.
20 Temmuz 1992 sabahı Kocaeli’ne hareket eden grup Kocaeli Fuarında, Kocaeli Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Remzi Aybar, Yönetim Kurulu üyeleri ve diğer Kırım Türkleri tarafından karşılandı. Gece fuar içindeki Antik Tiyatroda halka açık bir konser veren ekip Kocaeli’liler tarafından ayakta alkışlandı.
21 Temmuz Salı günü grup Kocaeli’nde yaşayan Kırımlılar tarafından İstanbul’a kadar geçirildi. Veteriner Sağlık Meslek Lisesi’ne yerleşen ekip, daha sonra vatandaşlarımızdan İlyas Çokay’a ait olan İlyas Restoran’da yemek yedi. Buradan İ.T.Ü. Konser Salonuna giden grup, Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği İstanbul Şubesi Başkanı Taner Kayan ve Kırım Tatar Millî Meclisi Türkiye temsilcisi Zafer Karatay tarafından karşılandı. Gece, Taner Kayan ve Zafer Karatay’ın konuşmalarından sonra grubun sahnede yerini alması ve hep birlikte “Ant Etkenmen” marşının okunmasıyla başladı. İstanbul’daki Kırım Tatar toplumu mensupları ve diğer seyircilerin coşkun tezahürat ve özlem dolu alkışlarıyla ansambil konserini tamamladı.
22 Temmuz 1992 gecesi İstanbul Çatalca’da, Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Çatalca Şubesi Başkanı Turgut Otçu’nun organize ettiği bir konser veren ekibimizi duygu dolu şiirleri ile iki minik vatandaşımızın katkısı ise geceye ayrı bir renk kattı.
23 Temmuz günü İstanbul’u gezerek geçiren ekip akşam saat 18.00’da Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği İstanbul Şubesi binası önünde gözyaşları içinde bundan sonraki durakları olan Romanya’ya hareket etti. Kendilerine, tattırdıkları güzel duygular için binlerce teşekkürler, Türkiye’de kaldıkları süre içinde değerli vakitlerini ayıran koşan, hizmet eden bütün vatandaşlarımıza ve Kırım âşıklarına da candan teşekkürler.