MUSTAFA AĞA KONYA’DA

MUSTAFA AĞA KONYA’DA

Kırım Tatar Millî Mücadele Lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’nun Genç Tatar üyeleri ile 7 Aralık 2023 tarihinde Konya’da Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi ev sahipliğinde gerçekleştirdiği röportaj.^[1]

 

Muhammet Taha BAYRAKTAR

Kırım Tatar Milli davasının lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu 7 Aralık 2023 tarihinde Konya Gıda ve Tarım Üniversitesinin düzenlediği fahri doktora töreni için Konya’daydı. Konya Büyükşehir Belediyesi, Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi ve Konya Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneğinin ortak düzenlediği organizasyona katılım yoğundu. Konya Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği yönetimi başta olmak üzere Konya Valiliğinin yöneticileri, Konya Büyükşehir Belediyesi yöneticileri, Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi mütevelli heyeti ve hocaları, Kırım Dernekleri genel başkanı Mükremin Şahin, Kırım Vakfı başkanı Tuncer Kalkay, Platform başkanı Ümit Şilit’in yanı sıra çok sayıda dernek, stk ve siyasi parti yöneticileri fahri doktora töreninde hazır bulundu.

  Bizler de Genç Tatar olarak arkadaşlarımızla Mustafa Ağamızla çok önemli bir röportaj programı gerçekleştirdik. Moderatörlüğünü bizzat benim yaptığım programda Genç Tatar’dan arkadaşlarımız Kamil Can, Kübra Mirza, Nurseda Demirkaya ve Sevgi Akgül hazır bulundu. Kırım’ın son durumu hakkında ufak bir değerlendirme ile başlayan röportajda Mustafa ağanın “Biz Kırım Tatarlarına kesinlikle Kırım’ı terk etmeyin dedik. İşgal olacak diye terk edecek olsak bizim halkımız için zor bir şey.” ifadesi dikkat çekiciydi. Rakamlar ve istatiksel veriler ile konuşan Mustafa Ağa “2014’ten beri Kırım’ı 30 bin kadar Kırım Tatarının terk etti ve terk eden kişilerin 10 bine yakının da genç nesilden” diyerek bu acı tabloyu bizlerle paylaştı. “İrlanda ve Türkiye’ye göçlerin sayısının fazla olduğunu” belirten Mustafa Ağa, “Ukrayna ordusunda çok sayıda Kırım Tatarlarının savaştığını ve Kırım Tatarı şehitlerinde bulunduğunun” da altını çizdi. “Kırım Tatarlarının Rusya elinde bir geleceği yok” diyen Mustafa ağa “tek ümidimiz Kırım’ın ve Ukrayna’nın eski statüsüne kavuşması” şeklinde bir cevap vererek adeta mesaj niteliğinde konuşmuştur.

İkinci olarak kendisine Rüstem Ümerov’un savunma bakanı olması hususundaki fikrini sorduk. Kendisi bizlere “çok sevindiğini hatta iki kere bu kadar çok sevindiğini” bildirdi. “Bunlardan ilki Jamala’nın 2016’da Eurovision’u kazanması diğerinin de Rüstem Ümerov’un savunma bakanı olmasıdır” dedi. Hatta “Savunma Bakanı olmasından sonra Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Refat Çubar, Rüstem Ümerov ve kendisinin başkan Zelenskıy’ı ziyaret ettiklerinin” de altını çizdi. “Rusya’nın Ukrayna’yı zor duruma düşürme çabalarının boşuna olduğunu” belirten Mustafa Ağa “Kırım Tatarlarının ve Ukrayna’nın sonuna kadar savaşacağını ve gelecek sene bahar aylarında Ukrayna ordusunun Kırım’a girmesini ümit ettiklerini” söyledi.

Üçüncü soru ise Kırım’ın Ukrayna’ya dönmesi sonrası Kırım Tatarlarının hakları üzerineydi. “Kırım Tatarlarına Zelenskıy döneminde çok şeyler yapıldığını” belirten Mustafa Ağa “Kırım Tatarlarının statüsü hakkında çalışmalar hızla devam ediyor” diyerek son durumu bizlerle paylaştı. Bu paylaşımları akabinde Kırım’daki eğitimin ve eğitim kurumlarının durumunu sorduk. “Kırım’daki eğitim kurumlarının Ruslar tarafından Ruslaştırıldığını” söyleyen Mustafa ağa “7 tane Ukrain dilindeki okulun kapatıldığını da” belirtti. “Kırım Tatarlarına ait olan birkaç okulun kapatılmadığını ama programlarının değiştirildiğini” de ayrıca söyledi. Kırım’daki “Kırım Tatar çocuklarının Ruslaştırılan eğitim faaliyetleri ile Rus propagandasına alet edilmeye çalışıldığının” da altını çizdi.

Türkiye’nin işgal karşındaki tutumunu sorduğumuzda ise Mustafa Ağa “Türkiye yönetiminin her fırsatta Kırım Tatarlarına yardımı olduğunu belirtmiş ve işgali kesinlikle tanımadıklarını ve tanımayacaklarını” bildirmiştir. “Türkiye’de üretilen Bayraktarlarında Rus-Ukrayna savaşındaki etkisine” de ayrıca değinmiştir. Kendisine askeri üniformalı bir fotoğrafı bulunduğunu sorduğumuzda ise Mustafa ağa gülümseyerek “Orada bir mesaj vermeye çalıştım. Bu aynı zamanda bizim savaşımız demeye çalıştım” dedi. 22 Şubat sonrası Rus ordusu Kırım Tatarlarını orduya almaya devam ediyor mu diye sorduğumuz ise Mustafa ağa “Maalesef ki evet. Rus ordusunda savaşan birkaç Kırım Tatarı esir düştü. Neden bu orduda savaştıklarını sorduğumuzda ise mecburen aldılar ne yapalım dediler” diyerek Kırım Tatarlarının Ruslar tarafından zorla savaştırıldığını açıkça belirtti. Ayrıca “Biz Rus işgali altındaki Kırım’da yaşayan ve zorla askere alınmaya çalışan vatandaşlarımıza kesinlikle savaşa gitmeyin dedik. Gerekirse dışarı çıkın sesinizi duyurmaya çalışın veya hapse girin ama kesinlikle savaşa gitmeyin. Siz ya esir olacaksınız ya da ceset olacaksınız. Rus ordusu sizi etten duvar olarak kullanıyor” diyerek Kırım Tatarlarının Rus ordusuna katılmalarının önüne geçmeye çalıştıklarını da belirtmiştir.

Kırım’ın Ukrayna’ya geri dönüşünün Türkiye’de yaşayan Kırım Tatarlarına etkisini sorduğumuzda ise Mustafa Ağa “Türk basının savaşa karşı ilgisinin eskisi gibi olmadığını ancak savaşın aynı şiddeti ile devam ettiğini belirterek çok sayıda Rus taraftarı gazeteci ve eski siyasetçinin bilgi kirliliğine sebep olduklarını” söyledi. Hatta bizzat kendisi yaşadığı bir anısını anlatarak bu durumu örnekler eşliğinde bizlerle paylaştı. Kendisine Rus işgali döneminde kaybolan Ervin İbrahimov ve şu an Rus hapishanesinde bulunan Neriman Celal ile Kırım Tatarlarının durumunu sorduğumuzda ise öncelikle Rus kamuoyu ve basının, Ukrayna basınına ve kamuoyuna göre takındıklarının yalan olduklarını belirterek “Neriman Celal günümüz genç Kırım Tatar neslinin en akıllı davrananlarından biriydi. Daima korkuyordum. Bu çocuğu alırlar diye. Öyle de oldu. Provokasyon yaptılar. Yanındaki iki arkadaşına işkence yaptılar. İsteklerine uygun ifadeler aldılar. Mahkemede bu ifadeleri işkence altında belirtseler de mahkeme ilk ifadeyi kabul etti ve ceza verdi. Şimdiki rejim ile Sovyet rejimini mukayese etsek Sovyet rejimi daha demokratik bir rejim gibi geliyor bana. Benim 7 mahkemem oldu Sovyetlere karşı. Söylemlerden 3 yıl falan veriyorlardı. Şimdi birkaç kelime için 17 yıl, 20 yıl sahte suçlamalar… Tamamı ile yüzde yüz faşist rejim.”

Röportaj sırasında içimden gelerek “Ağam birçok Kırım Tatar milli davası önderinin hatıratını okudum. Sizi Sovyet hapishanelerinde dik tutan şey neydi?” diye sordum. Mustafa Ağa “İnatlıktır.” dedi ve gülmeye başladı. Bende gülümsedim. Ortamdaki arkadaşlarımda gülmeye başladı.  Bir Kırım Tatarının inadını iyi bilirim. Bu cevap açıkçası beklediğim bir cevaptı. Akabinde Mustafa Ağa “Halk bana bakıyordu. Ben nasıl davranacağım diye. Ben mesuliyetimin farkındaydım. Eğer ben pes etsem halkımızın morali bozulacaktı. Onun için ne olursa olsun şimdiye kadar pes etmedim. Her insanın manevi borcu var. Ne olursa olsun bunu yerine getirmeli.” ifadelerini kullandı.

Röportaj ekibinden arkadaşımız Sevgi Akgül ise “Abinizin Rus propagandasına maruz kalmamanız için kitap önerdiğini söylemişsiniz. Bu kitaplar nelerdir ve nereden ulaşabiliriz?” sorusuna karşı ise Mustafa Ağa “Abim kitapları analiz ederek ve rakamlarla karşılaştırmalı olarak okumam gerektiğini öğretti. O bana çok şey öğretti. Kalan paralarla kitaplar alırdık. Ciddi ciddi kitaplar okurdum” diyerek cevap verdi. Röportaj ekibimizden Kübra Mirza’nın “Son olarak ağam diasporadaki gençler neler yapabiliriz davamız için? Öneriniz nelerdir?” sorusuna ise kendi hayatındaki deneyimlerden yola çıkarak cevaplar verdi. Röportaj programımız ağamıza plaket takdimi ile sona erdi. Bu güzel röportaj için ağamıza teşekkür ediyor ve sağlıklı günler dileyerek ellerinden öpüyoruz.

[1] Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu ile 7 Aralık 2023 tarihinde Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi’nde gerçekleştirilen röportajın videosu için bknz: