Emel KIRIM VAKFI
Emel Kırım Vakfı Fikir ve Kültür Konferansları çerçevesinde “Kırım’da İnsan Hakları, Rusya Esirleri ve Anaları” başlıklı konferansı, kendisi de 3 yıla yakın Rusya esiri olan KTMM Başkan Yardımcısı Nariman Celal’in katılımıyla gerçekleşti.
Kırım Tatar Milli Meclisi Birinci Başkan Yardımcısı, Gazeteci, Nariman Celal, 4 Eylül 2021 tarihinde evine yapılan baskın ardından gözaltına alınmış, 17 yıl hapse mahkum edilmişti. Ukrayna ile Rusya arasında yapılan “esir takası” ile 28 Haziran 2024 tarihinde Rusya esaretinden kurtulmuştu.
Nariman Celal’in katılımıyla, 13 Aralık Cuma Günü saat 21.00’de gerçekleştirilen konferansta Emel Kırım Vakfı Başkan Yardımcısı Nurten Bay ve Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Gebze Şubesi Başkan Yardımcısı Şerife Orak konuşmacı olarak yer aldı.
Emel Kırım Vakfı Baş kanı Zafer Karatay’ın moderatörlüğünde gerçekleştirilen konferansa ilk konuşmasını, KTMM Başkan Yardımcısı Celal’in gerçekleştirmesi bekleniyordu. Ancak Kıyıv’den katılacak olan Celal, işgalci Rusya’nın silahlı insansız hava aracı (SİHA) ve füze saldırıları sebebiyle yaşanan elektrik kesintileri dolayısıyla konferansa daha sonra katılabildi.
Zafer Karatay konuşmasına, “Emel Fikir Konferanslarına bugün önemli bir konuyla başlıyoruz. Emel Kırım Vakfı ve Emel Dergisi olarak geçtiğimiz yıl 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Gününde, Kırım’ı 2014 yılında işgal eden ve bu tarihten bu güne insanlarımıza zulüm yapan, kaçıran, öldüren, hapse atan Rus işgalcilerin hapse attığı kardeşlerimize Kart kampanyası başlattık.” Diyerek başladı.
Karatay; “…Geçtiğimiz sene 10 Aralık 2023 İnsan Hakları Gününde başlattığımız “ Rusya Esiri Siyasi Tutuklu Kardeşlerimize Kart- Mektup Yazalım” kampanyası ile kardeşlerimize yanınızdayız demek istedik. Siyasi tutuklu olan KTMM Başkan Yardımcısı Narıman Celal ve KGB nin hapishanesi olarak ünlenen Leforta’da hapishanesinde mahkum olarak kalan Leniye Umerova kardeşimiz serbest kaldı. İnşallah bütün siyasi tutuklular esaretten kurtulur. Daha da önemlisi Vatan Kırım Rusya işgalinden kurtulur. 26 bin km2lik açık hapishaneye dönüşen Vatan Kırım özgürlüğüne kavuşur.” Dedi.
Karatay sözü, “Rusya Esiri Siyasi Tutuklulara Kart –Mektup Yazalım Kampanyasına” büyük destek veren Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Gebze Şubesi Başkan Yardımcısı Şerife Orak’a verdi.
Şerife Orak konuşmasına, siyasî tutsaklara mektup gönderme kampanyası bağlamında 22 Aralık 2024 tarihinde başlayacak yeni bir programın haberini vererek başladı. Orak, siyasî mahkûmlara yılbaşı vesilesiyle mektuplar gönderileceğini söyledi. Aynı zamanda Gebze Şubesi olarak 40 siyasî tutsağın çocuklarına hediye paketi hazırladıklarını belirtti.
Emel Kırım Vakfı Başkan Yardımcısı Nurten Bay konuşmasında, işgalci Rusya tarafından asılsız iddialarla tutsak edilen Kırım Tatar siyasî tutuklular hakkında bilgiler verdi. Siyasî tutukluların, “Transfer” adı verilen bir hapishaneden başka bir hapishaneye gönderilme sürecini, “ara etap” denilen hjyenden uzak, temiz olmayan mola yerlerinde günlerce bekletilen kardeşlerimizin sağlıksız şartlarda günlerce süren “stolypin” adı verilen ve 1944 sürgünündeki hayvan vagonlarına benzeyen araçlarla yapıldığını söyledi.
Nurten Bay, siyasî tutukluların çoğunun, çok kötü koşullardaki hapishanelerde hasta olduğunu, zaten hasta olanların da olumsuz hapishane şartları yüzünden daha da ağırlaştıklarını söyledi. Gerekli tıbbı yardım göremediği, ailesinin gönderdiği ilaçlarının bile verilmediği, kronik böbrek hastası Cemil Gaforov’un 10 Şubat 2023 tarihinde vefat ettiğini belirterek rahmetle andı. Resmi rakamlara yansımayan çok sayıda kayıp ve siyasi tutuklu olduğunun bilindiği ancak 10 Aralık 2024 itibarıyla Kırım İnsan Kaynaklarına göre, tespit edilebilen Kırım’dan 231 siyasî tutuklunun 141’inin Kırım Tatarı olduğunu belirtti.
Vakıf Başkanımız Zafer Karatay; “Kıyıvden konferansımıza katılan, 3 yıla yakın Rusya hapishanesinde kalan, hapishanelerdeki kardeşlerimizi en iyi anlayan, babasını da hapishanede iken kaybeden KTMM Başkan Yardımcımız Nariman Celal Beye sözü vermek istiyorum.-Hakikaten bu mektuplar hapishanelerdeki kardeşlerimiz için önemli mi? Ne anlam ifade ediyor? Kırım’da yaşanan İnsan hakları ve Kırım’daki bu durum için bizler neler yapabiliriz?” diyerek Nariman Celal Beye söz verdi.
Nariman Celal sözüne ; “..Zafer Bey böyle bir program teşkil ettiğiniz için teşekkür ederiz, Evet vaziyet hiç iyi değil, siyasi tutuklularımızın sayısı giderek artmakta. Siyasi tutuklu kardeşlerimizi Anaları, babaları, ömür arkadaşları, balaları babalarını maalesef görmüyorlar. Çok yazık ki kardeşlerimiz Rusya’nın çok uzak hapishanelerine gönderiliyorlar. Çok yazık ki, onları görmeye gitmeye imkanları yetmiyor, çünkü çok pahalı. Ancak onların “ analarına” gitmeleri için para bulunsa bile yazık ki onları görmeye gitmelerine imkanları yok, hastalar, yaşlılar, o yolculukları kaldıramazlar, onun için vaziyet pek ağır.” Dedi.
Nariman Celal; “ Ben bütün siyasi tutukluların aileleri adına size teşekkür etmek istiyorum. Siz coğrafi olarak vakalardan uzak olsanız da yüreğinizle yakınsınız. Siyasi tutuklulara umursuz kalmayıp onlara büyük bir ruh vermeye çalışıyorsunuz. Sağolun. Siyasi tutuklulara yazmak için bir vakit geç olmaz. Dün yazmadıysanız, Bugün Yazın, Yarın Yazın, Sonra Yazın. Bu çok mühim, siyasi Tutuklulara Yazın. Bu kampanyayı teşkil eden insanlara çok çok teşekkür ederim. Biliyor musunuz? Bu kampanya Ukrayna’da devam ediyor, Avrupa memleketlerinde devam ediyor. Rusya’da akıllı, açık yürekli insanlar bizim siyasi tutuklulara yazdılar, ben onlara da çok teşekkür ediyorum.” dedi.
Narıman Celal’in konuşmasından sonra Vakıf Başkanımız Zafer Karatay; Konferansa KTMM üyeleri Gülnara Bekirova Abmecit Suleymanov’unda katıldığını söyledi ve “Rusya’nın 2022’de top yekün savaşı başlattığı Herson, Melitopol bölgesindeki Kırım Tatarları. Biliyorsunuz buradaki Kırım Tatarları 1967’de çıkarılan bir Kararname ile Kırım’a dönebileceklerini zannederek Kırım’a koşa koşa gelen gelen Vatansever insanlarımız. Bu insanlarımız Kırım’a yerleşmeye çalıştılar, yerleştirilmediler ve tekrar tekrar Kırım’dan sürgün edildiler. Bir çokları 1944 Kırım Tatar Sürgünü’nde sürgün edildikleri Özbekistan’a, Kazakistan’a geri dönmek yerine Kırım’a yakın yerlere Krasnador bölgesine Herson bölgesine, Kırım’a yakın yerlere “Bir fırsat olur da Kırım’a yerleşiriz “diye, Kırım’a yakın yerlere yerleştirler. Maalesef Rusya’nın 2022’de topyekün savaşı başlatması ile çok mağdur oldular. İşte Kırım Tatar Milli Meclisi üyesi Gülnara Bekirova’nın evi rus askerleri tarafından kullanılıyor. Kendisi canını güç bela kurtardı, yine KTMM Üyesi Abmecit Süleyman’da Herson işgal edilince o da aynı şekilde evini, yurdunu terketmek zorunda kaldı.
Gülnara Bekirova Hanım eşi Kırım Tatar aktivist Edem BEKİROV hasta olmasına rağmen Kırım’a girerken tutuklandı, hapse atıldı, Akmecsit’te hapishanedeki ağır şartlardan çok hasta oldu. Tambov’da hapishanede olan Server Mustafaev ve esaretten kurtulan Ruslan Turbaç hapishanede Edem Bakirov’a hapishanede destek oldular, sağolsunlar….” Diyerek sözü Gülnara Hanıma verdi.
KTMM Üyesi Gülnara Bekirova; Türkiye’de yaşayan insanlar sağolsunlar, biz 2.5 yıldır buradayız. Mitinglere, işgal edilen Kırım için siyasi tutuklu kardeşlerimiz için meydanlara çıktık. Bir yıl önce başlayan Emel Kırım Vakfı’nın başlattığı “Rusya Esiri Siyasi Tutuklu Kardeşlerimize Kart Yazma Kampanyasına biz de katıldık. Bu da çok önemli.
Sizin de söylediğiniz gibi Herson’da buradaki bölgelerde yaşayan çok vatansever insanlar savaştan sonra tutuklandılar. Hapishanede Rustem Gugurin, Lütfullah Seydalev, Narıman Ablaz, Rustem Osmanov, bir şey yapmayan insanlar hapishanedeler.” Diyerek konuşmasına başladı.
“Edem Bekirov, 6 yıl önce 12 Aralık 2018 tarihinde tutuklandı. Altı yıl geçti ama benim yüreğim ağlıyor, siyasi tutuklu kardeşlerimizin anneleri için, ömür arkadalşarı için çocukları için.Evet Kırım Tatar Milli Maclis Başkan yardımcısı Narıman Celal’in dedği gibi hapishanede insanlarımız hasta , 60 insan hasta. Altı yıl geçti, Edem her gün hatırlıyor, hapishanede olduğu günleri. Hiçbir suç işlemeyen insanları işgalciler tutukladılar. Siyasi tutuklu kardeşlerimize destek olan sizlerden Allah razı olsun. Bi z dua okuyacağız. Bizim çocuklar serbest olacak, Barış olacak inşallah” diyerek Gülnara Bekirova konuşmasını tamamladı.
Konferansın son bölümünde mektup kampanyasına aktif olarak katılan, Rusya esiri kardeşlerimizle ilgili gelişmeleri yakından takip eden Vakıf üyemiz Lilya Tanatar, son zamanlarda Kırım Tatar siyasi mahkumların hapishanelerinin çok sık değiştirildiğini, bu günlerde birden fazla Kırım Tatar esirin hangi hapishanede bulunduğunun belirsiz olduğunu belirterek, kampanyanın önemini, bu mektupların hapishanedeki kardeşlerimiz ve yakınları üzerinde yarattığı olumlu etkiyi vurgulayarak herkesi mektup kart yazmaya davet etti.
Zafer Karatay Rusya esiri kardeşlerimize en aktif katılanlardan birisini de Emel Kırım Vakfı üyesi ve ABD’de kurulu ICC (International Committee for Crimea) başkanı İnci Altuğ Bowman’ın olduğunu belirterek, kendisine teşekkür etti ve onun gönderdiği şu bilgiyi paylaştı:
İnci Bowman: ” Kartpostal kampanyasına desteğim Emel Vakfı’nın Kartpostal ve Mektup Kampanyasına geçen Ocak ayında katıldım. O günden beri 60 tutukluya zarflara koyduğum kartpostallar gönderdim. Ben listenin başından sırayla başlamaktan ziyade, belirli bir hapishanede bulunan her tutukluya yazdım. Böylece, şu bölgelerdeki tutuklulara erişmek amacımdı: Çelyabinsk, Vladimir, Ulyanovsk, Krasnoyarsk, Rostov, Novgorod, Krasnodar, Tula ve Stavropol. Kartpostalların hedeflerine vardıklarını bilmiyorum.
Zafer Karatay konferansın kapanış konuşmasında; “Eskişehir derneğimize ayrıca teşekkür ediyorum. Özel kart bastırarak kampanyaya Kırım Ailesi, Anife Kurtseitova ile beraber büyük bir katılım yaptılar Ayrıca Daima Bekleyeceğim, Balam etkinliğini de Eskişehir’de konferans ve sergi düzenlediler.
İşgal altındaki Kırım’da kardeşlerimizi hapse atmak yanında işgalciler kardeşlerimizi yıldırmak için çok farklı yollar uyguluyor ve zulüm yapıyor. Kırım Gazetesi’ni çıkaran Bekir Mamutov’ a büyük para cezaları verdiler ve bu para cezasını ödemesi mümkün değil.Nenkecan Dergisini çıkaran, gazeteci yazar Zera Bekirova, Gazeteci Lutfiye Zudiyeva nın evine baskın yaptılar onları sorguladılar.Çocuk dergisi Armançık’ın genel yönetmeni Ediye Müslimova ile haberleşme kesildi. Uzun süre haber alınamadı, sonra FSB nin elinde 36 saat sorgulandıktan sonra serbest bırakıldı.
Bizler Kırım’daki kardeşlerimiz destek olmalıyız. Siyasi tutuklu kardeşlerimize Yılbaşında, 26 Aralık Kırım Halk Cumhuriyeti’nin Kuruluşu yıldönümünde, Ramazan gelince, Ramazan Bayramında, kutlama kartları yazarak gönderebiliriz. Milli günlerimizi, dini günlerimizi kutlayarak kart yazabiliriz. Kart yazarak kardeşlerimize destek olanlara Bu toplantıya katılanlara da çok teşekkür ediyoruz. “ dedi. KIRIM İNŞALLAH TEZ ZAMANDA ÖZGÜR OLSUN
